Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Uluslararası Öğrenci Ofisi Koordinatörü Doç. Dr. Aşkın Koyuncu; 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında, ÇOMÜ’de bir önceki yıla göre yabancı uyruklu öğrenci sayısında %70 artış gerçekleştiğini söyledi. Doç. Dr. Aşkın Koyuncu; 65 farklı ülkeden 1587 yabancı uyruklu öğrencisiyle ÇOMÜ’nün, uluslararası öğrenci sayısı açısından ülkemizin 2023 yılında 250.000 uluslararası öğrenci sayısına ulaşma hedeflerine büyük katkı sunduğunu belirtti.

Rektör Prof. Dr. Yücel Acer’in göreve geldiği 2015 yılında 492 olan aktif uluslararası öğrenci sayısının 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında 1587’ye yükseldiğini ifade eden Koyuncu, bu yükselişin ardında Rektör Prof. Dr. Yücel Acer döneminde yapılan önemli çalışmaların olduğunu söyledi ve şunları aktardı:

Rektör Prof. Dr. Yücel Acer Döneminde Uluslararası Öğrenci Sayısında Büyük Bir Artış Yaşandı

Üniversitemiz ilk kez 2005 yılında yabancı uyruklu öğrenci almaya başladı. Rektör Prof. Dr. Yücel Acer’in göreve geldiği 2015 Yılı Bahar Döneminde ise aktif uluslararası öğrenci sayısı 492 idi. Rektörümüzün göreve başlamasından sonra ilk yapılan işlerden birisi Uluslararası Öğrenci Ofisi Koordinatörlüğü’nün kurulması oldu ve 2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılında 550 öğrenciye ulaşıldı. Rektör beyin teşvik ve desteği sayesinde bu sayı her geçen yıl katlanarak büyüdü ve bu alanda ciddi mesafe kat edildi.

Şöyle ki 2016-2017 Eğitim-Öğretim Yılı başında Uluslararası Öğrenci Ofisi Koordinatörlüğü görevine atandığım andan itibaren üniversitemizin “Eğitimde ve Bilimde Dünya Üniversitesi” olma hedefi doğrultusunda uluslararası öğrenci sayısını artırmaya yönelik olarak ÇOMÜ’nün yurtdışında ve özellikle tarihi ve kültürel bağlarımız dolayısıyla Balkan ülkelerinde tanıtımına büyük önem verdik ve bu anlamda Türkiye’nin yurt dışı temsilcilikleri; YTB, TİKA ve Maarif Vakfı Temsilcilikleri, Yunus Emre Enstitüleri, STK’lar ve okullarla işbirliği sonucunda 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılı itibariyle ÇOMÜ’yü yaklaşık 1600 uluslararası öğrencinin okuduğu bir üniversite haline getirdik. Mesela geçen yıl 369 yeni öğrenci almıştık, bu yıl ise 751 yeni öğrenci aldık.

Uluslararası öğrenci istatistikleri ve öğrenci sayısındaki artış oranları hakkında bilgi verebilir misiniz?

Uluslararası Öğrenci Ofisi verilerine göre Prof. Dr. Yücel Acer’in Rektörlüğü döneminde üniversitemizdeki uluslararası öğrenci sayısı istatistikleri şu şekildedir:

Bu yıl, elden başvurularla birlikte 108 farklı ülkeden 15.000’den fazla başvuru aldık ve yapılan değerlendirmelerde 38 farklı ülkeden 751 öğrenciye üniversitemizde okuma imkânı sağladık.

2018 Haziran ayı sonunda uluslararası öğrenci sayımızın 1060 olduğu göz önüne alındığında 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında yeni kayıt yaptıran 751 öğrenci ile öğrenci sayısında %70’lik bir artış yaşandığı; 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılında alınan öğrenci sayısı ile karşılaştırma yapıldığında ise bu yıl %100’den fazla bir artış olduğu görülmektedir. Bu vesile ile 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında ÇOMÜ’ye YTB tarafından 49, YÖK tarafından ise 6 kontenjan tahsis edildiğini ve bu yıl yeni kayıt yaptıran 751 öğrenciden 30’nun YTB (Yurtdışı Türkler ve Akrabalar Topluluğu Başkanlığı), 1’inin ise YÖK burslusu olarak ÇOMÜ’ye geldiğini belirtmemiz gerekir. YTB ve YÖK burslusu öğrencilerin bütün eğitim masrafları devletimiz tarafından karşılanmaktadır. YTB ve YÖK burslarının sınırlı sayıda üniversite ve öğrenciye tahsis edildiği düşünülürse bu durum üniversitemiz için oldukça prestijli bir durumdur. Nitekim ÇOMÜ’nün 128 devlet üniversitesi içinde YÖK bursları bakımından 3. sıraya yükselmesi bunun göstergesidir.

Öte yandan üniversitemizden şu ana kadar 368 uluslararası öğrenci mezun olmuştur. Mezuniyetin yanı sıra kayıt sildirme, adaptasyon sorunları, başka bir bölüm veya üniversitede okuma isteği veya Türkiye’de ikamet süresini uzatmak amacıyla bölüm veya üniversite değiştirme gibi çeşitli sebeplerle uluslararası öğrenci sayılarında ciddi bir değişkenlik yaşandığı görülmektedir. Bu durum rakamlara da yansımaktadır.

Öğrenci seçiminde ÇOMÜ’nün uyguladığı kriterler nelerdir?

Türkiye’deki üniversiteler YÖS Sınavı (Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı) veya lise not ortalaması esasına göre öğrenci almaktadırlar. ÇOMÜ olarak lise not ortalaması esasına göre öğrenci almaktayız. Öğrenci alımında ülke ve bölge kontenjanları koymak suretiyle ülkeler arasındaki eğitim kalitesindeki farklılıkları gidermeye çalışıyoruz. Mesela bu yıl başlangıçtaki 950 kontenjanın %60’ını Balkan ülkelerine, %20’sini Avrupa Birliği ülkelerine %20’sini ise diğer ülkelere tahsis etik. Öğrencilere beş tercih hakkı vererek kontenjanlar doğrultusunda başvuran öğrencileri ülke kategorisine göre sıralamaya çalışıyoruz. Ülke çeşitliliğini artırmak ve herhangi bir programda belirli ülke vatandaşı öğrencilerin yığılmasını önlemek adına aynı programa bir ülkeden en çok iki öğrenci alıyoruz. Bu yıl toplam kontenjanın %75’ini doldurmuş durumdayız.

En fazla hangi ülkelere mensup öğrenciler ÇOMÜ’yü tercih etmektedirler?

Geriye dönük olarak son üç yılın başvuru istatistikleri incelendiğinde öğrenci sayısı bakımından Türkmenistan, Azerbaycan, Suriye ve Afganistan uyruklu öğrencilerin başı çektiği görülmektedir. Balkan ülkeleri arasında ise daha çok Bulgaristan, Yunanistan, Arnavutluk, Sırbistan ve Makedonya uyruklu öğrencilerin ÇOMÜ’yü tercih ettikleri gözlemlenmektedir.

ÇOMÜ’de en çok hangi bölümler tercih edilmektedir?

Öğrencilerin tercih dağılımlarına bakıldığında en fazla Tıp Fakültesi tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra mühendislik bölümleri, sağlık bilimleri ve öğretmenlik bölümlerinin de diğer bölümlere oranla daha fazla tercih edildiği görülmektedir.

ÇOMÜ olarak Balkanlar’a özel bir ilgimiz olduğunu söylediniz. ÇOMÜ’nün Balkan ülkelerine önem vermesinin sebebi nedir?

Her şeyden önce bir Balkan tarihçisi olarak Balkanların tarihi ve kültürel açısından Türkiye’nin ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulamam gerekir. Balkanlar aynı zamanda Osmanlı mirasının halen varlığını sürdürdüğü bir bölgedir. Türkiye’nin dış politikasındaki hassasiyetler ve şehrimizin coğrafi yakınlığı sebebiyle güçlü bağlarımızın olduğu Balkanlar’a özel bir önem verdiğimizi söyleyebiliriz. Rektörümüz Prof. Dr. Yücel Acer’in de hem lisans düzeyinde Balkan uyruklu öğrenci sayısının arttırılmasına önem vermesi, hem de lisansüstü düzeyde Balkan ülkelerindeki eğitim kurumları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarıyla yoğun işbirliği çabası içerisinde olduğu da malumdur. Dolayısıyla Balkanlar bizim için öncelikli hedefler arasındadır ve 65 farklı ülkeden öğrencinin okuduğu üniversitemizdeki yabancı uyruklu öğrencilerimizin yaklaşık %25’ini Balkan kökenli öğrenciler teşkil etmektedir.

Lisansüstü seviyesindeki ilişkiler ve öğrenci sayıları hakkında bilgi verir misiniz?

Şu anda üniversitemizde 75 dolayında yabancı uyruklu Yüksek Lisans ve Doktora öğrencisi mevcuttur. Hem Uluslararası Öğrenci Ofisi Koordinatörü olarak, hem de Balkan ve Ege Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü olarak Rektörümüzün destek ve direktifleri doğrultusunda Dış İlişkiler Koordinatörlüğümüz ile birlikte Balkan üniversiteleriyle akademik anlamda işbirliğini geliştirmeye çalışıyoruz. Bu anlamda 2017 yılında Arnavutluk’ta Tiran Üniversitesi, Makedonya’da Uluslararası Balkan Üniversitesi (Üsküp) ve Tetova Devlet Üniversitesi ile akademik işbirliği anlaşmaları imzaladık. 2018 yılında ise İstanbul ve Edirne’de yapılan Balkan çalıştaylarına ve Tetova (Kalkandelen)’da yapılan Balkan Üniversiteler Birliği toplantılarına katıldık.

Bu faaliyetler sonucunda Üsküp’teki Uluslararası Balkan Üniversitesi ile Disiplinlerarası Balkan Araştırmaları konusunda ortak Yüksek Lisans ve Doktora programları açmak üzere protokol imzaladık. Açmayı düşündüğümüz yüksek lisans ve doktora programı taslak protokolü şu an YÖK’te değerlendirme aşamasındadır. Onaylanması halinde önümüzdeki sene Türkiye’de Balkanlar konusunda lisansüstü seviyede uluslararası ortak eğitim yapan ilk üniversite olmayı hedefliyoruz.

Uluslararası öğrencilerin ödediği harçlar ve öğrenci sayısındaki artışın TÖMER üzerindeki etkisi hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Mevzuat gereği uluslararası öğrencilerden ilgili program için öngörülen harç miktarının en az üç misli harç ücreti almak durumundayız. Ayrıca, İngilizce programlar hariç uluslararası öğrencilerin Türkçe programlara başlayabilmeleri için de C1 seviyesinde Türkçe bildiklerini belgelemeleri gerekmektedir. Bu sebeple yabancı uyruklu öğrencileri öncelikle TÖMER’e yönlendiriyoruz. Ana dili Türkçe olan, lise eğitimini Türkiye’de alan ve Türkçe bilgisi C1 seviyesinin üzerinde olan yabancı uyruklu öğrenciler Türkçe eğitiminden muaf tutulmaktadır. TÖMER Müdürü Prof. Dr. Bünyamin Bacak’ın aktardığı bilgilere göre 2017 yılında Türkçe Seviye Belirleme Sınavına 359 öğrenci girerken, 2018 yılında bu sayı 760’a ulaşmıştır. Ayrıca, şu anda 142 öğrenci aktif olarak Türkçe öğrenimine başlamış durumdadır. Öncelikli hedeflerimiz arasında maddi beklentiler yer almasa da uluslararası öğrenci sayısındaki artışın üniversitemizin döner sermayesine ciddi bir katkı sağladığı da aşikârdır.

Uluslararası Öğrenci Ofisinin gelecek hedefleri hakkında bilgi verir misiniz? 

Öncelikle hükümetimizin, YÖK’ün ve ülkemizin gelecek hedefleri doğrultusunda; Türkiye’yi lisansüstü seviyede uluslararası alanda önemli ülkelerden biri yapma hedefinin aktif paydaşlarından biri olduğumuzu belirtmek isterim. Uluslararası Öğrenci Dernekleri Federasyonu verilerine göre şu anda ülkemizde yaklaşık 130.000 dolayında yabancı uyruklu öğrenci öğrenim görmektedir. 2023 yılında bu sayının 250.000’e ulaşması amaçlanmaktadır.  Şu anda ÇOMÜ’deki uluslararası öğrencilerin toplam öğrenci sayısı içindeki oranı yaklaşık olarak %3’tür. ÇOMÜ olarak önümüzdeki 2 yıl içinde bu oranı %5’e, 5 yıl sonra ise %10’a çıkarmayı hedefliyoruz.

Bunun için de Maarif Vakfı, YTB, TİKA ve STK’lar ile aktif işbirliği içinde yurt dışı tanıtım faaliyetini, eğitim fuarlarına katılmayı, sosyal medyanın aktif şekilde kullanımını, burs ve barınma imkânlarının geliştirilmesini zorunlu görüyoruz. Bu doğrultuda Türkiye’nin hinterlandında bulunan Balkanlar, Ortadoğu, Asya ülkeleri başta olmak üzere her ülkeden etnik ve dinsel köken ayırt etmeksizin ve ayrıca maddi kaygılar gütmeksizin öğrenci olarak Çanakkale’ye getirmek öncelikli hedeflerimiz arasındadır.

Yabancı uyruklu öğrencilerin uyum sorunları ve Çanakkale’ye katkısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Çanakkale sakin, güvenli ve huzurlu bir şehir olması bakımından bir üniversite şehri olma yolunda hızla ilerlemektedir. 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında ÇOMÜ’de okuyan toplam öğrenci sayısı 53.000’i aşmıştır. Bunlardan 30.000’den fazlasının şehir merkezinde yaşadığı düşünüldüğünde üniversitenin Çanakkale’ye katkısı tartışılmaz bir gerçektir. Uluslararası öğrencilerin de şehrimize hem ekonomik anlamda, hem de kültürel zenginlik anlamda katkısını vurgulamalıyız. Nitekim uluslararası öğrencilerin büyük bölümü kendi imkânları ile özel veya vakıf yurtlarında kalmaktadırlar. Yabancı uyruklu öğrencilerin yeterli bir Türkçe seviyesine ulaşana kadar yaşanması muhtemel sorunlar bir yana üniversiteye ve şehre kısa sürede adapte olduğunu söylemek mümkündür. Çanakkale’nin çok kültürlü doğası ve özümseyici yapısı onlara “yabancılık” çektirmemektedir. İleride birer kültür elçimiz olacakları bilinciyle uluslararası öğrencilere maddi ve manevi destek olmamız gerektiği kanaatindeyim.

***

Bu vesile ile destek ve yardımları için başta Rektörümüz Prof. Dr. Yücel Acer, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Süha Özden ve Öğrenci İşleri Daire Başkanı Erdal Demir olmak üzere özverili çalışmalarından dolayı Şube Müdürü Aysel Barboroz’a, Tekniker Hidayet Demir’e, Uluslararası Öğrenci Ofisi’nden Bilgisayar İşletmeni Semih Özden ve Nigar Tosun’a ve son olarak tanıtım ve saha çalışmalarımızdaki yardım ve katkılarından dolayı Doç. Dr. Ali Sönmez’e, Öğr. Görevlisi Hüseyin Türkseven’e, koordinatör yardımcısı Ziya Arnavutoğlu’na ve Ömer Tatlı’ya emeklerimizin karşılığını almış olmanın kıvancıyla teşekkür ederim.