Troia Savaşı’nın Kurbanları

Antik dönem tarihçileri tarafından savaşların anası olarak adlandırılan Troia Savaşı, aynı zamanda yüzlerce yıl süren Kahramanlar Çağı’nın da sonudur. Bu savaştan sonra ne Ege coğrafyasında, ne Anadolu,  ne de Doğu dünyasında hiçbir şey eskisi gibi olmaz. Homeros’un destanları bu savaşta ölen kahramanların trajedileriyle doludur, ancak savaşta en çok acı çekenler aslında kadınlardır. Destanlara kronolojik olarak baktığımızda aslında Troia Savaşı’nın bir kadının kurban edilmesi ile başladığını ve on yıl sonra, yine bir kadının kurban edilmesi ile sona erdiği görülmektedir:

Troia Savaşı’nın siyasi erk açısından en güçlü,  en karizmatik, ama bir o kadar da zavallı ve mutsuz kahramanı Agamemnon; kardeşi Menelaos’un güzel karısı Helena’nın Troia prensi Paris tarafından Troia’ya kaçırılması sonrasında; intikam için Grek yurdunun hükümdarlarından oluşan orduyu biraraya toplar.  Akha ordusunun Agamemnon komutasında Troia’ya seferine başlamasından önce, Agamemnon kutsal bir geyiği avlar. Avdan sonra ise, her yerde bu avla,  tanrıça Artemis’den daha iyi avcı olduğunu haykırır. Buna çok kızan tanrıça Artemis Agamemnon’un filosuna uğursuzluk getirir. Troia seferine çıkmak için bekleyen gemilerin yelkenlerini dolduracak rüzgar bir türlü esmez. Troia kıyılarında savaşmak için sabırsızlanan Akhalı savaşçılar gemilerinde bekler dururlar.  Biliciler  tek çözümün Agamemnon’un kızı İphigeniea’yı Artemis sunağında kurban etmesi olduğunu söylerler. Destanların bir versiyonunda Agamemnon kızını kurban etmesi sonrasında her şey yoluna girer ve Akha filosun Troia kıyılarına doğru yelken açar.

On yıl süren Troia Savaşı başlar. Savaşın farklı evrelerinde yine bazı kadınlar ön plana çıkar. Söz konusu kadın karakterlerden en önemlisi ise Troia kralı Priamos’un en güzel kızı Kassandra’dır.  Ancak tanrının bağışladığı bu güzellik ona mutluluk getirmez. Kassandra hem güzel hem de akıllıdır. Olacakları önceden bilir, ama bu yeteneği ne Troia’yı ne de kendisini kurtarmaya yetmez. Akhaların komutanı Agamemnon, savaştan sonra güzel Kassandra’yı ‘köle eş’ olarak Miken kalesine götürür. Agammemnon’un karısı Klytaimnestra, kocasının kendisini altamasında Kassandra’y suçlar. Kocasını olduğu gibi, kölesi Kassandra’yı da kıskançlık nedeniyle öldürür. Homeros’un destanlarında kadının acısı ve acımasızlığı sınır tanımaz. Troia Atı hilesini ve sonuçlarını bilen Kassandra’nın trajedisi çığlık çığlık bağırdığı bu gerçeğe hiç kimsenin inanmamasıdır. Aslında kendi trajedinin çıkış noktası budur. Tanrılar ona güzellik ve geleceği okuma yeteniğini vermişleridir; ancak Kassandra Troia’nın yok olma kararını veren Apollon’a direnince kendi kaderi de Troia’nın kaderine benzer.

On yıl süren savaşta, Troia’yı korkusuzca savunan Hektor, Akhaların en güçlü kahramanı Akhilleus tarafından öldürülür,  ancak Troia kenti direnmeye devam eder. Sonunda Troia Atı hilesi işler ve kent yakılır yıkılır, ancak Akhilleus da, savaşın çıkmasına neden olan Troialı prens Paris tarafından okla vurularak ölür.

Hektor’u öldürdükten sonra cesedini, Troia surları etrafında yedi kez sürükleyen Akhilleus’tan cesedin alınması için Priamos’a eşik eden Polyksena, Akhilleus’a âşık olmuştur. Homeros sonrası destanlarda oldukça farklı versiyonları olmakla birlikte, destanların tümünde Akhilleus’un oğlu, Troia kralı Priamos’un en küçük kızı Polyksene’yi Akhilleus’un mezarı başında kurban eder.

İphigenia’nın kurbanı ile başlayanTroia Savaşı, Polyksena’nın kurban edilmesiyle biter.